क्लिन इनर्जी डेभलपमेन्ट बैंकले प्रोमोट गरेको कम्पनी सिइडिबी हाइड्ररो फण्डको भगिनी कम्पनी युनिभर्सल पावर कम्पनीले बैशाखदेखि तल्लो खारेखोला जलविद्युत आयोजनाको निर्माण बैशाखबाट सुरु गर्दैछ । कम्पनीले आयोजना निर्माणका लागि १ अर्ब रुपैंया भन्दा बढी रकम बराबरको अग्राधिकार शेयर जारी गर्दैछ । यसै सन्दर्भमा मेरोलगानीले सिइडिबि हाइड्रोका प्रमुख कार्यकारी अधिकृत विनय भण्डारीसंग गरेको कुराकानी ।

तल्लो खारे खोला जलविधुत आयोजनाका सम्बन्धमा भन्नु पर्दा ?

११ मेगावाटको यो आयोजना किल्न इनर्जी डेभलपमेन्ट बैंकले प्रोमोट गरेको कम्पनी सिइडिभी हाइड्ररो फण्डको नेतृत्वमा अगाडि बढिरहेको छ । सिइडिभी हाइड्रो फण्ड लिमिटेडकोे सहायक कम्पनी युनिभर्सल पावर कम्पनीले यसको स्वामित्व लिइरहेको छ । सिइडिभी हाइडोफण्डको युनिभर्सल पावर कम्पनीमा ८८ प्रतिशत शेयर स्वामित्व छ भने बाँकी चाहिँ शेरधनीहरुको हो ।

भूकम्प र नाकाबन्दीका कारण निर्माण कार्य सुरु गर्न केही ढिलाई भएको हो । आउने बैशाख महिनाभित्र निर्माण कार्यमा जाने योजनामा छौ । निर्माण कार्य थालेको ३ देखि साढे ३ वर्ष सम्ममा निर्माण कार्य सम्पन्न गर्ने लक्ष्य लिएका छौ ।

योजनाको लागत कति हो ?

नाकाबन्दी पछिको अवस्थाले निर्माण सामग्रीको भाउ अलि महंगो पर्ने हाम्रो अनुमान छ । डलरको भाउ पनि बढेको छ । हाम्रो अध्ययनले २ अर्ब रुपैंयाको लागत देखिएको छ ।

लगानी कसरी जुटाउँदै हुनुहुन्छ ?

यो आयोजनामा मुख्य लगानीकर्ता सिइडिबी हाइड्ररो फण्डको छ । अहिलेसम्म सबै लगानी हामीले नै गरिरहेका छौ । हाम्रै साहायक राधी विधुत कम्पनीले पनि यसमा लगानी गर्ने प्रतिवद्धता जाहेर गरिसकेको छ । त्यही लगानीको लागि पनि राइट कल गरेका छौं ।

राधी जलविधुत आयोजनाले सर्वसाधारणमा शेयर निष्काशन गरेर तल्लो खारे खोला जलविद्युत आयोजनामा लगानी गर्दैछ । हामीले करिबकरिब ३० देखि ४० करोड सम्मको लगानी गर्छौं । यसका अलावा बाकी लगानीको लागि हामीले पिफरेन्सियल शेयर मार्फत अन्य लगानीकर्तालाई लगानी गर्ने वाताबरण बनाउँदै छौं ।

बैंकहरुको सहभागिता नि ?

बैंकअफ काठमाण्डौसँग ऋण सम्झौता भइसकेको छ । मुख्य शेयरधनीहरुले गर्ने लगानी अनि बैंकले दिने ऋणको कुरा निर्धारण भैसकेको छ । ठुलो ठुलो लगानीमा इक्वीटी पोर्सनको भाग र सर्वसाधारण पोर्सनबाट हामी अगाडि बढिरहेका छौ । बैंकले पनि आफ्नो तर्फबाट त्यसैको आधारमा लगानी गर्ने कुरा भएको छ ।

तपाईहरुको यो योजनामा लगानीकर्ताहरुले लगानी गर्नु पर्ने कारण नै के त ?

यो योजनामा लगानी गर्नु नै पर्ने केही कुराहरु छन् । एउटा कन्र्भटिभल प्रिफरेन्स शेयर हो, जसलाई हामीले निर्माण अवधिमा साढे ७ प्रतिशत वार्षिक प्रतिफल शेयरमा दिने भनेका छौं । यसमा कर समावेश गरिएको छैन । जसले १ सय कित्ता शेयर लगानी गर्नेले निर्माण अवधि भरी प्रत्येक वर्ष असार मसान्तसम्ममा कर कटाएर साढे ६ कित्ता शेयर प्रतिफल पाउने छन् ।

अन्य प्रवद्धकको रुपमा लगानी गर्ने हो भने त्यो सुविधा पाइने छैन । त्यस्तै आयोजना निर्माणमा केही ढिलाई भएपनि बैंकले दिने व्याज बराबरको प्रतिफल त उहाँहरुले पाउनु हुन्छ । आयोजना निर्माणमा केही वर्ष ढिलाई भयो भनेर चिन्ता लिने अवस्था आउन दिंदैनौं ।

बैंकहरुसँग ऋण सम्झौता पश्चात पनि अन्य लगानीकर्ताले लगानीको सुरक्षा महसुस गर्न नसक्लान नि ?

बढी रिक्स साधारण शेयरका लगानीकर्तालाई हुन्छ । नाफा भयो भने सबैभन्दा नाफा उसैलाई हुन्छ घाटा भयो भने पनि उसैलाई हुन्छ । सुरक्षित लगानीकर्ता को हो भन्दा त बैंक हो । बैंकले पर्सनल ग्यारेण्टीका आधारमा मात्र ऋण सम्झौता गरेको हुन्छ । त्यसैले लगानीकर्ताले कुन अवस्थामा के मा लगानी गर्दैछु भन्ने कुरामा बिचार पुर्याउनु पर्छ । र मैले लगानी गर्नु भनेको रिक्स लिएर लगानी गर्ने हो । कि राम्रो प्रतिफल पाउँछु वा डुब्छ भनेर नै रिक्स बुझेर संसारभर लगानी भैरहेको छ । लगानीकर्तालाई हामीले दिने सुनिश्चतता भनेको कामको पारदर्शिता नै हो । तल्लो खारे खोलाको ९० प्रतिशत बाधा अड्चन सकिसकेको छ । अब निर्माण कार्यमा कुनै अवरोध नआओस भन्न के के कुरामा ध्यान दिनुपर्छ भन्ने नै हो ।

आयोजना निर्माणका लागि पुरा भएका प्रकृयाहरु ?

फिजीलिटी भइसकेको प्रोजेक्टको पिपिए, लोन एग्रिमेन्ट, इआए भैसकेको छ भने जग्गा किन्ने काम पनि सकिसकेको छ । आयोजना निर्माणका लागि आवश्यक बिस्फोटक पदार्थको एप्रोबल पाइसकेका छौं । फिल्ड डिजाइन, बनको स्वीकृतिको काम अन्तिम चरणमा छ । बैशाख देखि निर्माण गर्न आवश्यक सबै प्रकृया पुरा गर्न तिब्र रुपमा काम भैरहेको छ । निर्माणको चरणमा पसे पछि केही अवरोध आउन सक्ला र नआओस भन्ने हो तर समयमै निर्माण थालेर समयमै निर्माण गरिसक्ने लक्ष्य छ । आजको मितिसम्म १३ करोड लगानी भइसकेको छ ।

अहिलेसम्म सामना गर्नु परेका अनि भोलिका चुनौतीहरु ?

पिपिए नहुने्, लोन एग्रिमेन्ट नहुने् लगायत अन्य विषयमा कठिनाइ भएको भए त हामी डुब्थ्यौ तर सबै कुरा मिलिसकेको छ । र अन्य लगानीकर्ताको हकमा पनि केही समस्या आउन नदिने हाम्रो प्रतिबद्धता हो ।
निर्माण कार्यमा समस्या आउने हो र तिनीहरुलाई समस्या समाधान गर्दै जाने हो । अध्ययनको चरण, लोन सम्झौतादेखि सबै चरण पार गरी हामी अब निर्माणको चरणमा जान लागि तयार भएर बसेका छौ ।लगानीकर्ताले ढुक्क भए हुन्छ कि त्यस्तो कुनै किसिमको रिक्स रहेको छैन । 

१ लाखसम्म लगानी गर्र्नेलाई प्राथमिकतामा राख्नुभयो, तर साना लगानीकर्ता त छोडिने भए नि ?

तपाई ठिक भन्नुभयो । प्रशासनिक कार्यमा कठिनाइ नआसोस् भनेर नै त्यसो गरिएको हो । २ जना मिलेर पचास पचास हजारले पनि लगानी गर्न सकिन्छ नि । कसरी सबैलाई समेट्ने भन्नेमा छलफल भइरहेको छ ।

पावर हाउस निर्माण भएपनि प्रसारण लाइनको समस्या सबैले भोगिरहेका छन्, तपाईहरुको अवस्था के छ ?

अहिलेका सबै आयोजनाको कनेक्सन एग्रिमेन्ट र पिपिए भइसकेपछि ट्रान्समिसन लाईनको ५० प्रतिशत समस्या समाधान भयो । विद्युत प्राधिकरणले कनेक्सन एग्रिमेन्ट गरेपछि उसको दायित्व नै पावर हाउसबाट निस्केको बिजुली प्रशारण लाइनमा जोड्ने हो । ८ वटा आयोजनाहरुलेसबै एग्रिमेन्ट सकेर निर्माण कार्य सुरु गर्दैछन् । त्यसमा हामी पनि पर्छौं । यसका लागि सरकारले केही विचार गरेकै हुनुपर्छ र समस्या आउँदैन भन्नेमा हामी ढुक्क छौ ।

जलविद्युत आयोजनामा गर्ने हैन त लगानी ?

सवा दश लाख कित्ता साधारण शेयर निष्काशन गर्दे राधी हाइड्रो

कहिले हुन्छ नेपाल उर्जामा आत्मनिर्भर ?

राधी विद्युत कम्पनीेले खारे खोला जलविद्युत आयोजनामा समेत लगानी गर्ने

....................................................................................................................................................................

मेरो लगानी अब सबै स्मार्टफोनमा ! एण्ड्रोइड मोवाइल एप्सका लागि यहाँ क्लिक गर्नुहोस् । एप्पलको आइफोन तथा आइप्याडका लागि यहाँ क्लिक गर्नुहोस् । तपाईँ मेरो लगानीका प्रत्येक अपडेट फेसबुक, ट्वीटर र गुगल प्लस मार्फत पनि पाउन सक्नुहुन्छ ।