नेपाल स्टक एक्सचेन्जको सेयर बजार नेप्सेमा दसैंपछिको पहिलो दिन नै बिक्रीको चाप परेपछि सूचक १६ अंकले तल झरेको छ । कारोबार रकम भने अपेक्षा गरे अनुसार नै कम हुँदा ६० करोड रुपैयाँ बराबरको सेयर किनबेच भएको छ । दसै अघिका दिनहरुमा लगानीकर्ताहरुमा तुलनात्मक रुपमा खरिद गर्ने प्रबृत्ति देखिएको थियो तर दसै मनाएर बजारमा फर्किएका लगानीकर्ताहरु सेयर बेचेरै बस्ने सोचमा देखिए ।

बोनस र हकप्रद सेयर घोषणा गरेको प्रभु ईन्स्योरेन्समा लगानीकर्ताको अपेक्षा पुरा नभएको मान्दा मूल्य तल आउनु स्वभाविक भए पनि अन्य धेरै कम्पनीहरुको सेयर मूल्य घट्दा समग्रमा बिक्रीको चाप नै परेको देखिएको छ । तर कुनै पनि कम्पनीको मूल्य ५ प्रतिशत भन्दा बढीले घटेको छैन र मूल्य बढ्ने कम्पनीहरुमा पनि ज्योति बिकास बैंक बाहेक अरुको उच्च दरले बढेको छैन । यसलाई सामान्य घटबढकै रुपमा लिनुपर्ने हुन्छ । कुमारी र बैंक अफ काठमाण्डु लुम्बिनी  जस्ता भरखरै सेयर कारोबार खुलेका बैंकहरुमा भने खरिद बिक्रीको चाप देखिएको छ ।

आइतबार शेयर बजार परिसुचक नेप्से १६ दशमलव १४ अंकले घटेर १८०३ दशमलव ७४ अंकमा ओर्लिएको छ । यस क्रममा १ सय २२ कम्पनीका ७ लाख ६७ हजार ५ सय ४४ कित्ता शेयरहरु ३ हजार २ सय ५४ कारोबारबाट ६० करोड ८ लाख ६३ हजार ७ सय १४ रुपैंयामा किनबेच भएका छन् ।

दशैं अघिको अन्तिम कारोबारमा दशैंको खुसीयाली बाँड्दै १३ अंक बढीले उकालो लागेर १ अर्ब २ करोड बढीको शेयर कारोबार भएको बजारमा आइतबार नेप्सेसँगै कारोबार रकम पनि ४० करोड रुपैंयाले घटेको हो ।

आइतबार बीमा समुहमा सबै भन्दा धेरै १ दशमलव ४६ अंकले गिरावट आएको बजारमा होटल समुहमा ७२ दशमलव ३६, जलविद्युतमा १ दशमलव ६७, वाणिज्य बैंक समुहमा १४ दशमलव ४८ अंकको गिरावट आएको छ । त्यसै गरी विकास बैंकमा ९ दशमलव ६८, वित्तमा ५ दशमलव २७ र अन्य समुहमा ११ दशमलव ८६ अंकले गिरावट आएको छ ।

मर्जर पुरा गरी २ साता अघिदेखि शेयर कारोबार खुलेको कुमारी बैंकको शेयर आइतबार अधिक मात्रामा शेयर किनबेच भएको छ । यस अघिका कारोबारमा शेयर बेच्ने नहुँदा किन्नेको मात्र धेरै चाप पर्दै आएकोमा आइतबार कुमारी बैंकको शेयर बेच्नेको संख्या धेरै भएका कारण कारोबार पनि धेरै भए पछि १७ करोड ७९ लाख रुपैंयाको शेयर उक्त बैंकको मात्र किनबेच भएको छ ।

त्यसै गरी १७ प्रतिशत बोनस पछि ५० प्रतिशत हकप्रदको प्रस्ताव गरेको प्रभु इन्स्योरेन्सको पनि धेरै शेयर किनबेच भएको छ । लगानीकर्ताले २५ प्रतिशतको हाराहारीमा बोनस तथा शतप्रतिशत हकप्रदको अपेक्षा गरेको भए पनि त्यस्तो प्रस्ताव नआएका कारण प्रभु इन्स्योरेन्सको शेयर मुल्य भने तल झरेर पनि ५ करोड २९ लाख रुपैंयाको शेयर किनबेच भएको छ ।

त्यसै गरी बैंक अफ काठमाण्डू लुम्बिनीको ४ करोड ४६ लाख, ज्योती विकास बैंकको २ करोड १५ लाख, शिखर इन्स्योरेन्सको २ करोड २ लाख, लुम्बिनी जनरल इन्स्योरेन्सको १ करोड ७१ लाख, सानिमा बैंकको १ करोड ४२ लाख, सोल्टी होटलको १ करोढ २७ लाख र हिमालयन बैंकको ९५ लाख रुपैंयाको शेयर किनबेच भएको छ ।

बजार भारी अंकले तल झर्दा पनि अधिक कमाउने सूचीमा रहेका कम्पनी यस्ता छन् ।

बजार ओरालो लाग्दा धेरै शेयर मूल्य घट्ने कम्पनीको सूची यस्तो छ ।

दसैपछि खरिदको चाप पर्न सक्ने आँकलनलाई गलत साबित गर्दै बजारले निराशाको बाटो देखाएकाले आगामी दिनहरुमा बजारले कस्तो रुप लेला भन्ने कुरा लगानीकर्ताको मनोबलमा निर्भर हुने देखिन्छ । 

बैंक तथा बित्तीय संस्थाहरुले बचतको ब्याज बढाउने क्रम सुरु भएको र केही दिनमा कर्जाको ब्याज पनि बढ्ने संकेतले सेयर बजारलाई प्रभावित पार्नसक्ने तर्फ बिचार गर्नु जरुरी हुन्छ । तरलताको अभावमा बैंक तथा बित्तीय संस्थाहरुले सेयर बजारतर्फ आईरहेको कर्जालाई कसिलो बनाउने अबस्था आउनसक्छ तर अर्को क्षेत्रमा ठूलो लगानी जानसक्ने अबस्था नभएकाले आत्तिईहाल्नुपर्दैन ।

नेप्से एकैदिन १६ अंकले घटेर १८०३ बिन्दुको वरिपरि आउँदा सम्पुर्ण उपसमूहहरुमा रातो रंग पोतिएको छ । धेरै कम्पनीहरुको हकप्रद आउने क्रममा रहेको, बोनस सेयर सुचिकृत हुँदा आपुर्ति बढेको अबस्था छ भने केही कम्पनीले साधारण सेयर पनि निश्काशन गर्दैछन् । लगानीकर्ताले पहिलो त्रैमासिक प्रतिबेदन र कम्पनीहरुको आधारभुत अबस्था बिश्लेषण गरी राजनीति र अर्थतन्त्रका संभावनाहरु पनि केलाउने हो भने जोखिम ब्यवस्थापन गरेर दीर्घकालीन लगानी मै जोड दिनुपर्ने देखिन्छ ।