अहिले कल खाताको पैसा आफ्नो बैंकबाट बाहिर जान नदिन धेरै बैंकले बचत खाताको न्युनतम ब्याजदर बढाए भनेर ठूलै हल्ला फैलाईएको छ । तर वास्तविकता भने कतिपय बाणिज्य बैंकले अझै बचत खातामा न्युनतम एक प्रतिशत हाराहारीमा नै ब्याज दिईरहेका छन् । बचत खाताको ब्याज दर बढ्दा लाखौं खातावाल लाभान्वित हुने भएकाले अहिले बैंकहरुमा लागु रहेको ब्याज दरको पछिल्लो अद्यावधिक बिबरण प्रस्तुत गरेका छौं ।

         हेर्नुहोस् बचत खातामा कुन बैंकले कति ब्याज दिन्छन् ?

बिबरणहरु सम्बन्धित बैंकको वेभसाईटबाट लिईएको हो ।

नेपाल राष्ट्र बैंकले बैसाख १ देखि कल खातामा दिईरहेको ब्याजदरलाई घटाएर बचत खातामा दिईरहेको न्युनतम ब्याज दर सरह पार्न निर्देशन दिएको छ । कल खातामा रकम जम्मा गर्नेहरुले धेरै ब्याज दिने बैंकमा निक्षेप सार्नसक्ने हुँदा बचत खाताको न्युनतम ब्याजदर बढाउने होडबाजी चलेको हल्ला बित्त बजारमा फैलिएको छ । तर अध्ययनबाट के देखिन्छ भने धेरै बाणिज्य बैंकको बचतमा न्युनतम ब्याजदर अझै तल नै छ ।

कल डिपोजिटको ब्याजदर नियन्त्रण गर्ने राष्ट्र बैंकको रणनीति

राष्ट्र बैंकले बैंकहरुका लागि जारी गर्यो नयाँ निर्देशन

केही बाणिज्य बैंकले बचत खातामा न्युनतम ब्याज दर छ प्रतिशतसम्म पुर्याएका छन् । त्यस्ता बैंकहरुमा निक्षेपकर्ताको भीड लाग्न थालेमा अरुले पनि बचत खाताको न्युनतम ब्याज बढाउने र अरु सुबिधा दिनुपर्ने हुन्छ ।

बैंकहरुले मुद्दती खातामा १३ प्रतिशत तथा कल डिपोजिटमा आठ देखि दश प्रतिशतसम्म ब्याज दिर्दै आएका छन । बचत खातमा मुस्किले चार प्रतिशतसम्म ब्याज दिदै आएका र कल डिपोजिटको पैसा धेरै लिएका बैंकहरुले बचत खाताको न्युनतम ब्याजदर धेरै बढाएका पाईएको छ ।

बचतको ब्याज दर बढेमा के हुन्छ ?

बचत खाताको ब्याज दर बढ्दा लाखौं सर्बसाधारण खातावालले लाभ प्राप्त गर्छन । यसबाट बैंकमा पैसा राख्न खोज्नेहरुलाई झन् प्रोत्साहित गर्छ र ब्याज दरको खेलमा बैंकमा ३५ देखि ४५ प्रतिशतसम्म निक्षेप जम्मा गर्नेहरुलाई पाखा लगाएर केही प्रतिशत निक्षेप राख्नेहरुको मोलमोलाई समाप्त पार्छ । आम रुपमा भन्दा बैंकमा बचत खाता खोलेका लाखौंको हित हुन्छ ।

कर्जाको ब्याज नघट्ने र बैंकहरुको नाफा कम हुने चिन्ता

बैंकहरुले एक प्रतिशत ब्याज दिएर वा सित्तैमा चलाईरहेका पैसामा बढी ब्याज दिनपर्दा कोषको लागत बढ्नु स्वभाविक हो र यसले कर्जालाई पनि महंगो बनाउँछ नै । अहिले १७, १८ प्रतिशत ब्याज दरमा कर्जा प्रबाह गरिरहेका बैंकहरुले तत्काल त्यसको ब्याज दर घटाउने संभावना छैन । कर्जाको ब्याज दर नघटेसम्म सेयर बजार लगायतका अन्य क्षेत्रमा कर्जाको माग बढ्न सक्दैन । कर्जाको माग नबढेसम्म बैंकहरुले लगानी बढाउन सक्दैनन् र प्रगति प्रभावित हुन्छ । कर्जा पूँजी निक्षेप अनुपात अर्थात सीसीडी ८० प्रतिशत नाघेका बैंकहरुले थप निक्षेप संकलन गर्न पनि बचतको ब्याज दर बढाउनै पर्ने अबस्था छ ।

अब बैंकहरुले आफुखुशी ब्याजदर परिवर्तन गर्न नपाउने,राष्ट्र बैंकले बनायो यस्ता प्रावधान