भ्वाइस र मोबाइल डेटा सेवाबाट बाहिर निस्केर टेलिकमले पनि एफटीटीएच विस्तारलाई रफ्तारमा अघि बढाइरहेको छ । कोभिड पनि नेपाल ग्राहक भ्वाइसमा भन्दा पनि डेटा वेस सेवामा प्रभावित भएको र इन्टरनेटबाट चल्ने कन्टेन्ट मार्फत नै भ्वाइस भिडियो लगायतका सामाग्री प्रयोग गर्न थालेका छन ।
नेपाल टेलिकमको प्रमुख लगानीको स्रोत नै एफटीटीएच रहेको टेलिकमका एमडी अधिकारीले बताए ।
जसमा हाल अन्डरग्राउन्ड नेटवर्क,अप्टिकल डिस्टीब्युसन नेटवर्क, कन्टेन्ट (व्यान्डवीथ, राउटर, तार) गरी तीन ओटा कम्पोनेन्टमा लगानी रहेको छ । टेलिकमको एफटीटीएच प्रोजेक्ट चलिरहेको कारण ५ अर्ब लगानी भएको अनुमान टेलिकमले गरेको छ ।
उता एनसेल पनि फरक ढङ्गबाट एफटीटीएच ल्याउने घोषणा गरिसकेको छ । एनसेलका अनुसार हाल एफटीटीएच प्रोजेक्ट परीक्षणको क्रममा नै रहेको छ । नेपालमा फाइबर इन्टरनेटको तुलनामा मोबाइल ब्रोडव्यान्ड अर्थात मोबाइल डेटा महङ्गो हुन आउँछन् जसले गर्दा नेपालमा दिन प्रतिदिन फाइबर नेट फस्टाउदै गएको छ ।
नेपालकै ठूलो इन्टरनेट तथा तेस्रो ठूलो दूरसञ्चार कम्पनी वर्ल्डलिंकले गत बर्ष बिदेशी लगानी भित्र्याएर गाँउ तथा शहरमा पनि क्षमता विस्तार गर्दै लगेको छ । बेलायतको विकास वित्त संस्था सीडीसी ग्रुपले वर्ल्डलिंकमा एक अर्ब ३५ करोड रुपैयाँ लगानी गरेको थियो ।
हाल नेपालमा ४४ कम्पनीका १४ लाख ९४ हजार प्रयोगकर्ता एफटीटीएचमा आवद्ध भएका छन । यो केबल इन्टरनेट सेवा बाहेकको तथ्याङ्क हो । केबल र फाइबर सहित नेपालमा १७ लाख इन्टरनेट प्रयोगकर्ता रहेका छन ।
दूरसञ्चार प्राधिकरणले एक घरमा ४ जना भन्दा बढी एफटीटीएच मार्फत इन्टरनेट चलाउने गरेको प्रक्षेपण गरेको छ । एक घरमा चार जनाले फाइबर इन्टरनेट चलाउँदा १४ लाख सस्क्राइबरमा ५६ लाख देशभर सक्रिय प्रयोगकर्ता रहेको आँकलन छ ।
नेपालमा एफटीटीएच विस्तार गर्न निजी क्षेत्रका इन्टरनेट सेवाप्रदायकहरुले मात्रै ३५ देखि ४० अर्बकाे हाराहारीमा लगानी गरिरहेको इन्टरनेट सेवाप्रदायक संघ नेपालका अध्यक्ष सुधीर पराजुलीले जानकारी दिए ।
‘यो तथ्याङ्क अहिलेसम्म शहर तथा ग्रामीण भेगमा फाइबर इन्टरनेटमा भएको लगानी हो’ पराजुलीले भने ‘आगामी दिनमा पनि ग्राहक एफटीटीएच सेवामै तानिएको कारण लगानी अझ बढ्ने अपेक्षा छ’ ।
नेपालमा अहिले ८० प्रतिशत मोबाइल ब्राडव्यान्ड कै हिस्सा छ भने फाइबर तथा केबल इन्टरनेटका २० प्रतिशत मात्रै हिस्सा रहेको आईस्पानको तथ्याङ्क छ । शहरी क्षेत्रमा मात्रै रहेको उक्त एफटीटीएच ग्रामिण भेगसम्म पुर्याउन राज्यले सहयोग गर्नुपर्ने सेवा प्रदायकको भनाई छ ।
नेपालमा आधादर्जन इन्टरनेट सेवाप्रदायकको मात्रै हालीमुहाली छ । ग्राहक तथ्याङ्कमा आधारित भएर हेर्ने हो भने सबैभन्दा अगाडि वर्ल्डलिंक,सुविसु, नेपाल टेलिकम,भायानेट, क्लासिकटेक नै रहेका छन् ।
दूरसञ्चार प्राधिकरणको तथ्याङ्क अनुसार ४० वटा सेवाप्रदायक कम्पनीले मात्रै देशभर इन्टरनेट सेवा दिइरहेका छन् । लाख भन्दा बढी ग्राहक रहेका कम्पनी नेपालमा ५ ओटा मात्रै छन ।
तथ्याङ्क अनुुसार सबैभन्दा ठूलो वर्ल्डलिंकको ५ लाख २९ हजार,नेपाल टेलिकमका एक लाख ३१ हजार, क्लासिक टेकका एक लाख ५८ हजार, भायानेटका एक लाख ५६ हजार र सुविसुका एक लाख ९३ हजार ग्राहक रहेका छन ।
यी सहित ४० वटा कम्पनीका लाख भन्दा तल ग्राहक रहेको छ । मोबाइल डेटाको तुलनमा एफटीटीएच प्रभावकारी रहेको कारण पनि सेवाग्राही यो सेवा तर्फ मोडिएका छन ।
