लगानीकर्ताहरुले आईपीओ निष्कासन गर्ने कम्पनीदेखि बिक्री प्रबन्धकसम्म शंकाको दृष्टिले हेर्न थालेका छन्।
आईपीओ निष्कासन प्रक्रियाको एक महत्वपूर्ण पाटो कम्पनीको क्रेडिट रेटिङ्ग हो। लगानीकर्ताहरु मात्र नभई कम्पनीको प्रत्याभूतिकर्ताहरुले पनि क्रेडिट रेटिङ्गका आधारमा कम्पनी चयन गर्छन्। पछिल्लो समयमा निष्कासन तथा बिक्री खुला अवधिभरमा नबिकेको शिवश्री हाइड्रोपावरको शेयरको क्रेडिट रेटिङ्ग केयर रेटिङ्गस् नेपालले गरेको थियो।
केयरले हाइड्रोपावरलाई औषतभन्दा कमजोर आधार भएको ग्रेड ४ रेटिङ्ग दिएको थियो। क्रेडिट रेटिङ्ग एजेन्सीहरुले सत्यतथ्यको पूर्ण जाँच नगरी हाइड्रोपावरको पक्षमा रेटिङ्ग दिएको आरोप एक मर्चेन्ट बैंकरले लगाएका छन्।
एजेन्सीहरुले गरेको रेटिङ्गका आधारमा मर्चेन्ट बैंकरहरुले अन्डरराइट गर्ने र लगानीकर्ताहरु लगानी गर्ने बताउँदै उनले रेटिङ्ग निष्पक्ष हुनेपर्ने कुरामा जोड दिए। रेटिङ्गको पुनः जाँच गर्न मर्चेन्ट बैंकहरुसंग पर्याप्त जनशक्ति र पूँजी नभएका कारण रेटिङ्ग एजेन्सीहरुले गरेको रेटिङ्गमै चित्त बुझाउनुपर्ने बाध्यता रहेको उनको भनाई छ।
शिवश्री हाइड्रोपावरको आईपीओमा आवेदन नपरेपछि समग्र जलविद्युत कम्पनीबाट लगानीकर्ता र मर्चेन्ट बैंकरहरुको विश्वास उठेको देखिन्छ।
अहिले आईपीओ निष्कासन गर्ने तयारीमा रहेका जलविद्युत कम्पनीहरुको अन्डरराइटिङ्ग गर्न कुनै अन्डरराइटर तयार छैनन् ।
शिवश्री हाइड्रोपावरको रेटिङ्ग गरेका केयर रेटिङ्गस नेपालका रेटिङ्ग विश्लेषक अप्सरा उप्रेतीले भने निष्पक्ष रुपमा कम्पनीको क्रेडिट रेटिङ्ग गरिएको मेरो लगानीलाई बताइन्। ‘कम्पनीले दिएको जानकारीलाई पुनः जाँच गरी रेटिङ्ग गरेका हौँ,’ उनले भनिन्, ‘हामीले तथ्यका आधारमा रेटिङ्ग गर्ने हो कसैको पक्ष या विपक्षमा होइन’।
केयरले अनुमान गरिएभन्दा बढी समय र लागत लाग्नु, कम प्रतिफल पाउनु, बढेको लागतको विवरण नहुनु, नदीको बहावसंग सम्बन्धित हाइड्रोलोजी रिस्क र भौगोलिक जोखिमले कम्पनीको क्रेडिट रेटिङ्गमा नकारात्मक प्रभाव पारेको रिपोर्टमा उल्लेख छ।