पछिल्लो केहि वर्षयता साइबर अपराधका घटना वृद्धि भएको छ । साइबर अपराधका विभिन्न घटनाहरू घट्दै गएपछि सबैकाे लागि याे चिन्ताकाे विषय बनेकाे छ । साइबर अपराधीले मानिसलाई ठग्नका लागि नयाँ नयाँ चाल चलाइरहेका छन् । इन्टरनेटको बढ्दो प्रवेश र स्मार्टफोनको अत्याधिक प्रयोग मानिसका लागि खतरा बन्दै गएको छ ।

हाल साइबर अपराधीहरूले 'किलगर' मार्फत् मानिसहरूलाई फसाएर ठगिरहेका छन् । किलगर एक धेरै खतरनाक सफ्टवेयर हो। यही सफ्टवेयरको माध्यमबाट आजभाेलि साइबर अपराधीहरूले मानिसहरूलाई ठगिरहेका छन्।

'किलगर' सफ्टवेयर एक पटक फोनमा पुगेपछि यसले कुनै व्यक्तिलाई समस्यामा पार्ने निश्चित छ।  याे एउटा यस्तो सफ्टवेयर हो जुन फाेनमा प्रवेश गरेपछि यसलाई पहिचान गर्न वा फेला पार्न धेरै गाह्रो हुन्छ । यो सफ्टवेयर फाेन वा ल्यापटपको सिस्टम फाइलहरूमा जान्छ।

यस्तो अवस्थामा, यदि तपाईँले डिभाइसको सिस्टममा रहेका फाइलहरूसँग छेडछाड गरेमा फोन वा ल्यापटपलाई क्षति पुर्याउन सक्छ। कीलगर प्रविधिको बारेमा केहि व्यक्तिहरूलाई मात्र जानकारी छ। त्यसैले, साइबर अपराधीहरूले यसलाई सजिलै ठगी गर्न प्रयोग गरिरहेका छन्।

कि लगरमार्फत् बैंकिङ्ग डिटेल्स, पासवर्ड र पर्सनल मेसेज रेकर्ड गर्न सकिन्छ । त्यसैले, याे एपकाे प्रयाेग साइबर अपराधीहरूले तपाईँकाे डिभाइसमा नियन्त्रण गर्नका लागि गर्न सक्छन् ।

साइबर अपराधीहरूले 'किलगर' सफ्टवेयर मार्फत् मानिसहरूको बैंक खाताहरू खाली गरिरहेका छन्। सफ्टवेयरले फोनमा हुने हरेक कार्यलाई नजिकबाट निगरानी गर्दछ।

किलगर एक सफ्टवेयर हाे जसले तपाईकाे स्मार्टफाेनमा प्रत्येक किबाेर्ड इनपुटमा रेकर्ड गर्दछ । कुनै व्यक्तिले फोनको किबोर्डमा के टाइप गरिरहेको छ भन्ने यो सफ्टवेयर मार्फत साइबर अपराधीहरूले सजिलै पत्ता लगाउन सक्छन्।

पासवर्डदेखि मेसेजसम्म तपाईले जे टाइप गर्नुहुन्छ, ती सब रेकर्ड हुन्छ। स्मार्टफोनमा कुनै पनि पासवर्ड राख्दा, यो सफ्टवेयरले त्यसलाई रेकर्ड गर्ने गर्छ र यसको जानकारी ह्याकर वा अपराधीलाई दिन्छ। यसरी यो सफ्टवेयरले बैंकिङ विवरण जस्ता संवेदनशील जानकारी सजिलै थाहा पाउन सक्छ।

खासमा, किलगर तपाईकाे जानकारी बिना नै फाेनमा इन्सटल हुन सक्छ । जब तपाईले थर्ड पार्टी एप डाउनलाेड गर्नुहुन्छ, उक्त एपसँगै याे एप पनि डाउनलाेड हुन सक्छ । त्यसैले, कुनै पनि अनअथाेराइज्ड एपस यनसटल नगर्दा नै उचित हुन्छ । यसैगरी, स्मार्टफाेनमा राम्राे उंटिभाइरस सफ्टवेयर यनसटल गर्नुपर्छ । यसकासाथै, पासवर्ड पनि बलियाे राख्दा यसता एप्सले हानी गर्न सक्ने सम्भावना न्यून हुन्छ। स्मार्टफाेन समयसमयमा अपटेड गर्दा फाेनकाे सुरक्षा सुधार हुने गर्छ जसले तपाईँलाइ किलगर जस्ता उपबाट जाेगाउँछ ।

यदि, फोन वा डिभाइसमा किलगर सफ्टवेयर राखिएकाे छ भने, फोनमा यस्ता केही संकेतहरू फेला पार्न सकिन्छ। जस्तै, फोनको ब्याट्री एक्कासी सकिनु वा ब्याट्री चाँडै सकिनु ।

यससँगै, फोनको क्यामरा एक्कासी आफैं अन हुन्छ। यदि तपाईंले फोनमा नाेटिफिकेसनमा कुनै प्रकारको क्यामरा सिग्नल वा कुनै रातो बत्ती देख्नुभयो भने, तपाईं सावधान रहनु आवश्यक छ। यदि, यो फोनमा किलगर सफ्टवेयर आएको देखिन्छ भने, अन्तिम विकल्प फोन फ्याक्ट्री रिसेट गर्नु हो। डिभाइसमा फ्याक्ट्री रिसेट गरिसकेपछि, धेरै जसो केसहरूमा किलगर सफ्टवेयर हट्ने सम्भावना हुन्छ।

एजेन्सी ।