चीन, रुस, भारत, टर्की र पोल्यान्ड जस्ता उदाउँदो अर्थतन्त्र भएको देशको केन्द्रीय बैंकले ठूलो मात्रामा सुन खरिद गरिरहेका छन् जसले सुनको मूल्य बढाउनमा सहयोग पुगेको छ । नेपालको बजारमा सुनको मूल्य प्रति तोला २ लाख ३३ हजार १ सय रुपैयाँ पुगिसकेको छ । एक वर्ष अगाडिसम्म डेढ लाखको हाराहारीमा कारोबार भइरहेको सुनको मूल्य अहिले हरेक दिन रेकर्ड राखेर बढिरहेको छ ।

उदियमान देशहरुले सुनमा लगानी गर्नुको उद्देश्य विदेशी मुद्रा भण्डारणलाई विविधीकरण गर्नु, भूराजनीतिक अनिश्चितता र मुद्रास्फीति विरुद्ध सुरक्षित सम्पत्ति तयार गर्नु हो भनेका छन् । विश्व अर्थतन्त्र अस्थिर हुँदा सुरक्षित सम्पत्तिको रुपमा सुनलाई धेरैले रोजेको देखिन्छ भने मुद्रास्फितिलाई नियन्त्रणमा राख्न पनि सुनलाई सुरक्षाको उपायको रुपमा समेत धेरैले लगानी गरेका छन् । अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पको लहडको राजनीतिक प्रवृत्तिले धेरै देशहरुले ‘डिडलराइजेसन’ नीति अन्तर्गत अमेरिकी डलरको निर्भरता घटाउन पनि सुनमा लगानी गरेको देखिएको छ ।

सेप्टेम्बर २०२५ सम्म, संयुक्त राज्य अमेरिकासँग विश्वको सबैभन्दा ठूलो सुन भण्डार छ, जसको संख्या ८,१३३ टनभन्दा बढी छ। विश्वव्यापी रूपमा केन्द्रीय बैंकहरूले आफ्नो सुन भण्डारमा थप्दै आएका छन्, चीन र भारत जस्ता उदीयमान अर्थतन्त्रहरूले अमेरिकी डलरबाट टाढा विविधीकरण गर्ने प्रवृत्तिको रूपमा निरन्तर आफ्नो भण्डार बढाउँदै आएका छन्।

विश्व सुन परिषद् र अन्य वित्तीय संस्थाहरूको रिपोर्टबाट संकलित तथ्याङ्क अनुसार, सेप्टेम्बर २०२५ सम्म सुन भण्डारको आधारमा शीर्ष १० देशहरू यसप्रकार छनः

१) संयुक्त राज्य अमेरिका: अमेरिका विश्वको सबैभन्दा धेरै सुन भण्डारण गर्ने देशमा पर्दछ । ८,१३३.५ टन सुन भण्डारण रहेको सुन दशकौंदेखि लगभग अपरिवर्तित भण्डारको साथ सबैभन्दा ठूलो होल्डर बनेको छ।
२) जर्मनी: ३,३५१.२ टन सुन रहेको जर्मनी युरोपको सबैभन्दा ठूलो सुन होल्डर देश रहेको छ ।
३) इटाली: २,४५१.८ टन सुन रहेको इटालीले यसलाई राष्ट्रिय सम्पत्ति मान्दै बेच्न प्रतिरोध गर्यो।
४) फ्रान्स: २,४३७. टन सुन रहेको फ्रान्सको सुन वर्षौदेखि स्थिर छ ।
५) रूस: २,३३२.७ टन सुन छ । रुसले गएको दशकमा सक्रिय रूपमा सुन जम्मा गरेको थियो ।
६) चीन: चीनसँग २०२५ का सेप्टेम्बरसम्म २,२९२.३ टन सुन छ जसमा २०२५ को पहिलो तीन त्रैमासिकमा २१ टन सुन थपेको तथ्यांक छ ।
७) स्विट्जरल्याण्ड: १,०३९.९ टन सुन छ । देशको जनसंख्याको तुलनामा उल्लेखनीय भण्डार राखेको छ।
८) भारत: ८७९.६ टन सुन छ । होल्डिङमा क्रमिक वृद्धि जारी राखेको छ।
९) जापान ८४५.९ भण्डार समयसँगै स्थिर रहेको छ।
१०) टर्की ६२३.९ टन सुन छ । हालैको पछिल्लो आक्रामक खरिदका साथ शीर्ष १० मा फर्कियो।

उच्च मूल्यहरूको बावजुद विश्वव्यापी केन्द्रीय बैंकहरूले सुन खरिद बढाएका छन् । अगस्टमा मात्र १५ टन थपे। जुन २०२५ को विश्व सुन परिषद्को सर्वेक्षणले देखायो कि केन्द्रीय बैंकका ९५% उत्तरदाताहरूले अर्को वर्ष विश्वव्यापी सुन भण्डारण बढाउने पक्षमा रहेका छन् ।

घानाले गत वर्ष आफ्नो सुनको भण्डारमा उल्लेखनीय वृद्धि गर्यो, अगस्ट २०२५ को अन्त्यसम्ममा ३६.०२ टन पुगेको थियो। नेपालले अगस्ट २०२५ को मध्यसम्ममा आफ्नो केन्द्रीय बैंकको सुनको भण्डारमा ४२.८% ले वृद्धि भएको देख्यो। थाइल्याण्डले आफ्नो वरीयतामा उल्लेखनीय वृद्धि गर्यो, सेप्टेम्बर २०२५ सम्ममा २४४.२ टन सुनसहित २२ औं स्थानमा उक्लियो।